Drgawki gorączkowe – czy jest się czego bać?
czym są i jak postepować w przypadku napadu drgawek w gorączkowych?
Drgawki gorączkowe są jednym z napadowych zaburzeń neurologicznych. Podczas szkoleń z zakresu pierwszej pomocy często spotykamy się z pytaniami dotyczącymi drgawek gorączkowych. Brak wiedzy na ten temat, jak również brak informacji zwrotnej od pediatrów, a przede wszystkim napadowy charakter i groźnie wyglądający przebieg epizodu drgawek gorączkowych to naszym zdaniem główne powody obaw ze strony rodziców. Poniżej znajdą państwo odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.
Czym są drgawki gorączkowe?
Drgawki gorączkowe to napad o charakterze padaczkowym (nie oznacza to, że drgawki gorączkowe są padaczką) u dziecka z gorączką. Występują u dzieci w wieku od 6 miesięcy do 5 lat. Badania dowodzą, że ok 2-4% dzieci w tym wieku przechodzi min. 1 raz w życiu epizod drgawek.
Przy jakiej temperaturze ciała występują?
Nie istnieje wartość temperatury ciała, przy której mogą wystąpić drgawki. Wiemy jedynie, że temperatura ciała musi być podwyższona, abyśmy mogli rozpoznać drgawki gorączkowe. Duże znaczenia ma natomiast tempo narastania temperatury ciała oraz uwarunkowania genetyczne dziecka (jeśli któreś z rodziców miało drgawki gorączkowe, to ryzyko ich wystąpienia u dziecko wynosi nawet ok. 20%)
Czy drgawki gorączkowe są groźne?
Drgawki gorączkowe dzielimy na proste i złożone. Najczęściej mamy do czynienia z drgawkami prostymi, które nie są groźne. Badania dowodzą, że dzieci u których występowały drgawki gorączkowe proste rozwijają się prawidłowo, nie odstają od swoich rówieśników, oraz nie chorują częściej na padaczkę.
Czy drgawki gorączkowe trzeba leczyć?
Drgawki gorączkowe proste nie wymagają leczenia. Czasami stosuje się doraźnie leki w postaci wlewki doodbytniczej (np. Relsed), aby przerwać napad drgawek. Nie ma natomiast danych, które wskazywałyby na korzyści z przewlekłego podawania leków przeciwdrgawkowych u dzieci z drgawkami gorączkowymi.
Czy zwiększają ryzyko rozwoju padaczki?
W przypadku drgawek gorączkowych prostych ryzyko rozwoju padaczki jest takie samo jak u dzieci, u których drgawki gorączkowe nigdy nie wystąpiły (ok. 1%). Ryzyko rośnie jeśli u dziecka wystąpiły napady drgawek gorączkowych złożonych.
Jak wygląda napad drgawek gorączkowych prostych?
Napad zwykle jest napadem uogólnionym, co oznacza, że drgawki obejmują całe ciało dziecka (jeśli drgawki dotyczą np. tylko jednej ręki to wskazuje to na drgawki gorączkowe złożone). Drgawki mogą przybierać postać drgawek toniczno-klonicznych (nieskoordynowane drgawki całego ciała) lub przebiegać w postaci utraty napięcia mięśniowego (dziecko wiotkie). Podczas napadu drgawek gorączkowych dziecko jest nieprzytomne, nie można nawiązać z nim kontaktu, oczy często zwrócone są w jedną stronę.
Drgawki gorączkowe proste nie mogą trwać dłużej niż 15 minut i, co równie ważne, nie mogą się powtarzać w ciągu 24 godzin. W przeciwnym razie należy rozpoznać drgawki gorączkowe złożone. Nasz niepokój musi wzbudzić również sytuacja, kiedy pojawią się u dziecka, które już przyjmuje antybiotyk.
Jak udzielić pomocy dziecku w trakcie epizodu drgawek gorączkowych?
- Odsunąć od dziecka niebezpieczne przedmioty
- Ułożyć dziecko na boku
- Przytrzymać główkę dziecka aby zapobiec urazom głowy
- Jeśli jest z nami osoba, która może nagrać film. Warto to zrobić, abyśmy mogli pokazać nagranie lekarzowi
- Kontaktujemy się z lekarzem, ponieważ dziecko wymaga badania lekarskiego
Jak prawidłowo walczyć z gorączką u dziecka?
Często słyszymy pytanie czy w pierwszej kolejności należy podawać dziecku leki przeciwgorączkowe czy chłodzić metodami fizycznymi (np. chłodne okłady, kąpiel).
Zasadą jest, iż u dzieci najpierw staramy się obniżyć temperaturę ciała podając leki:
Paracetamol w dawce 10-15 mg/kg masy ciała dziecka co 4 godziny
i/lub
Ibuprofen w dawce 5-10 mg/kg. Masy ciała dziecka co 6 godzin.
Jeśli takie postępowanie nie będzie skuteczne (spadek temperatury ciała dziecka przed upływem godziny) poniżej 38,5 stopnia Celsjusza możemy skorzystać ze sposobów fizycznych, począwszy od chłodnych okładów w okolice pach i pachwin dziecka (najlepsze miejsca ze względu na dość płytko położone duże naczynia krwionośne). Możemy także skorzystać z kąpieli dziecka w wodzie, której temperatura powinna być niższa od obecnej temperatury ciała o ok 1 stopień Celsjusza. Większa różnica temperatur może być niebezpieczna dla zdrowia i życia dziecka.